eLearning Nietofwelzwanger | gezond zwanger worden
inleiding | wat ga je leren | lesinhoud | veelgestelde vragen | kennistest | links
Gezond zwanger worden | Lesinhoud | 1. Ontwikkeling foetus | 2. Invloed leefstijlfactoren
1.1 Eerste trimester : week 1-12 | 1.2 Tweede trimester: week 12-28 | 1.3 Derde trimester: week 28-42
1.1 Eerste trimester: week 1-12
In de eerste drie maanden van de zwangerschap vindt de aanleg plaats van alle belangrijke organen.
Sommige vrouwen ervaren al heel vroeg dat ze zwanger zijn door veranderingen in hun lichaam. Ze voelen pijnlijke borsten, misselijkheid, vermoeidheid en/of buikpijn.
Bij andere vrouwen is dit veel minder aanwezig.
Het uitblijven van een menstruatie kan ook een teken zijn dat een vrouw zwanger is. Bij tieners is hun cyclus soms nog onregelmatig of ze houden het niet/onvoldoende bij, hierdoor vallen zwangerschapssignalen soms pas later op.
Hieronder is weergegeven hoe een foetus zich in de eerste drie maanden van de zwangerschap ontwikkelt.
Week 1 en 2
Het is belangrijk om te onthouden dat in de eerste twee weken er eigenlijk niets gebeurt.
De eisprong halverwege de menstruatie van de vrouw is eigenlijk het startpunt van een zwangerschap. Omdat we de eisprong niet goed kunnen vaststellen, rekenen we met de eerste dag van de menstruatie voorafgaand aan de zwangerschap.
Een zwangerschap duurt dus eigenlijk 38 weken i.p.v. de 40 weken die we nu aanhouden.
In dit verhaal starten we dus ook in week 3.
Week 3
In deze week bevrucht de zaadcel de eicel. 
Afbeelding: eicel
De twee cellen versmelten en na 24 uur start de celdeling. 
Afbeelding: versmelting
Na 5-7 dagen bereikt een bolletje cellen de baarmoeder en gaat zich innestelen. 
Afbeelding: verplaatsing cellen door de eierstok naar de baarmoeder
Week 4
Bij de baby ontwikkelen zich de kiembladen waaruit later alle organen zullen ontstaan. 
Afbeelding: embryo van 4 weken, foto door Lennart Nilsson
Dit is de periode waarin de vrouw haar menstruatie verwacht en als die onverwacht uitblijft kan zij een zwangerschapstest doen.
Afbeelding: na 4 weken zwangerschap
Week 5
De baby is ongeveer 5 mm groot en lijkt op een boontje. 
Afbeelding: embryo van 5 weken, foto door Lennart Nilsson
In deze week begint de aanleg van het hart en het centrale zenuwstelsel.
Afbeelding: na 5 weken zwangerschap
Week 6
De basis ontstaat voor maag, darmen en longen. Ook het hoofd, de borstkas en de buikholte vormen zich. Aan het einde van de week begint het hartje te kloppen; In sommige gevallen kan echoscopie dit in beeld brengen.
Week 7
Handen en voeten zijn al vaag te herkennen en de aanleg van hersenen en ruggenmerg is nu bijna klaar. 
Afbeelding: embryo van 7 weken, foto door Lennart Nilsson
Aan het einde van de week zijn alle organen ontwikkeld.
Afbeelding: na 7 weken zwangerschap
Week 8
Het hoofd heeft zijn definitieve vorm gekregen en ook de rest van het gezicht begint ergens op te lijken.
Afbeelding: foetus van 8 weken, foto door Lennart Nilsson
Week 9
De baby begint te bewegen. Omdat het echter nog heel klein is kan een vrouw dit nog niet voelen.
Week 10
De baby lijkt nu echt op een mens. Door het afvallen van “staartje” is het nu echt herkenbaar. Dit is ook het moment waarop de meest betrouwbare meting mogelijk is voor het bepalen van de geboortedatum.
Week 11
De zaadcellen of de eierstokken vormen zich. 
Afbeelding: foetus van 11 tot 12 weken, foto door Lennart Nilsson
Hiermee starten dus de verschillen in ontwikkeling tussen jongens en meisjes.
Week 12
Deze week ontstaan de nagels en een reuk- en hoororgaan.
De darmen komen op hun plek in de buikholte.
Afbeelding: na 12 weken zwangerschap
In het eerste trimester, als de zwangerschap voor de buitenwereld nog niet zichtbaar is, zijn alle organen al ontwikkeld.
Vóór de bevruchting
Voordat iemand zwanger wil worden, kun je veel doen om de kwaliteit van de zaadcellen en de eicellen zoveel mogelijk te optimaliseren.
Daarnaast kun je foliumzuur gebruiken om de kans op een kindje met een openruggetje te verkleinen.